Kritisch zijn? Het begint bij jezelf

Onderwerpen/overzicht - menu blok original

<aside> 🔰

Kritisch zijn op jezelf en op media: in samenhang met anderen. Luister, denk, delibereer. Stel je mening uit, stel je mening bij, laat je mening nooit vastroesten. Wees aandachtig

medium |

</aside>

Kritisch zijn

Met kritisch zijn bedoelen we: iets beschouwen. Het betekent: aandachtig kijken en een afweging maken. En stel ook vragen aan jezelf. Kritisch zijn is niet hetzelfde als overal commentaar op hebben. Kritisch zijn is in de eerste plaats luisteren naar anderen, naar andere standpunten en ideeën.

Wees vooral ook kritisch op het hoe en waarom van de bronnen die je gebruikt. Het web is zowel een bron van kennis als een koopgoot vol onzin.

Informatie zoeken stopt niet bij één zoekterm invoeren en alleen het bovenste resultaat lezen.
Informatie gebruiken is niet een bericht half lezen en meteen liken.
Informatie komt altijd met een bedoeling. Vraag je daarom altijd af waar informatie vandaan komt. Wie het maakt en waarom.
Geloof geen dingen die te mooi zijn om waar te zijn. Die kloppen meestal niet!

Gebruik onze twee routines De Webcheck en de Zoekroutine om jouw kritische blik te trainen. Kies je eigen weg. Kies je eigen hulp. Met aandacht.

medium |

Kritisch op de twee grote zoekmachines

Google heeft een geweldig systeem gebouwd om rondreizen op het eindeloze internet mogelijk te maken. Net als Bing. Zonder deze twee algemene zoekmachines kom je nergens. Ze geven ons geweldig snel toegang tot bekende en onbekende plekken. Met elke dag verse links.

Maar om goed te kunnen zoeken naar informatie die jij wilt zien is wel wat techniek en ervaring nodig. Want iedereen heeft zo z’n eigen belang om jouw dingen te laten zien op het web. Het web is een groot gevecht om aandacht. Gelukkig heeft Google daar zelf uitstekende zoekhulpmiddelen (tools) voor ingebouwd.

Helaas vraagt Google zonder dat je het merkt ook veel terug in ruil voor het gebruik van de zoekmachine. Privacy is geen klein ding. Google weet echt ongelofelijk veel over alles wat we doen en verkoopt dat door. Probeer ook andere zoekmachines uit. Ook al draaien die op de twee grote zoekmachines, jouw privacy wordt in bijvoorbeeld DuckDuckGo beschermd tegen meekijken.

Kritisch op chatbots

Minstens zo kritisch als op zoekmachines moet je ook op chatbots zijn. Chatbots zijn niet zomaar als informatiebron te gebruiken, ze zijn per definitie te onbetrouwbaar. Je hebt veel basiskennis nodig om met antwoorden van chatbots om te gaan. Zie de Verder leren links.

small |

Kritisch op jezelf

Wees natuurlijk vooral ook kritisch op jezelf. Dat betekent:

Laat je niet afleiden bij het zoeken.
Denk niet: 'ik heb het al gevonden' als je één ding te weten bent gekomen, maar zoek door.
Neem de tijd om te lezen.
Vertrouw op je eigen mening maar luister ook goed naar anderen. Kom je bijvoorbeeld ook in aanraking met serieus tegenbewijs voor wat je denkt?

Wees beschouwelijk. Je kunt altijd iets bijleren.

En bekijk je eigen informatie-gedrag met aandacht. Onderzoek je eigen vooroordelen: Wat vind ik belangrijk? Wat geloof ik echt? Overweeg ook andere standpunten.

Maak je eigen keuze en kies je bronnen met zorg.

Zo houd je nepnieuws ook buiten de deur.

</aside>

<aside> 👁️‍🗨️ DIT WEET JE NU … over kritisch zijn

Wees kritisch op informatie, en wees ook kritisch op jezelf. Onderzoek je eigen vooroordelen en bepaal wat je echt belangrijk vindt.
Goed kunnen ‘luisteren’ is een voorwaarde voor een kritische blik.
Gebruik De Webcheck en de Zoekroutine om je kritische blik te trainen.

small |

</aside>

Verder leren >

In en om de zoekbalk - Google’s hulp

Ik hoef toch niks meer te onthouden?

Zoekoperatoren, handige trucs?

Chatbots

Home

[Slim Zoeken](<http://slimzoeken.nu/>) ©2025 door [Maarten Sprenger onder licentie](<http://slimzoeken.nu/over>) [CC BY-NC 4.0](<https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/deed.nl>) basis Word een Slim Zoeken supporter Leerkrachtinformatie