Webadres weetjes

Onderwerpen/overzicht - menu blok original

<aside> 🔰 Het kan nooit kwaad te letten op het webadres (de url) in de adresbalk van browser. Ook dat geeft informatie over de bron. Zo zie je ook of je na een klik nog wel op dezelfde website bent.

</aside>

Extra webadres informatie

De basis

URL is de Engelse afkorting voor: Uniform Resource Locator. Zeg maar: algemene-plaats-bepaler.
De URL bestaat uit alle tekens van een webadres: https://www.slimzoeken.nu of https://start.slimzoeken.nu/zoek/meer/digitale_geletterdheid#el_495
Weblinks beginnen altijd met het voorstukje https:// (de prefix). Alleen oude websites beginnen soms nog met http://
Dit voorstukje geeft aan dat het om een adres op het world wide web gaat. Het is een afkorting van hyper text transfer protocol.
www. in het webadres. Er is geen verschil in betekenis tussen een website met of zonder www. Het is gewoon een keuze die door de website gemaakt is. Het hoort bij het voorstukje, de prefix.
Het maakt tegenwoordig niet meer uit of je https://www intypt. Je kan https en www gewoon weglaten en beginnen met de domeinnaam. Jouw browser (Firefox, Chrome, Safari enzovoort) vult het zelf adres aan. Deze browsers houden ook heel aardig bij of je per ongeluk op een neppe website komt die je gegevens zou willen stelen. Die website openen ze niet, je krijgt een melding.
MAAR: het is wel belangrijk dat je zelf de laatste letters achter de punt typt: dat is het topleveldomein of de landextensie. Want .nlof .nu kan met 1 letter anders een compleet andere website geven. Zie hieronder bij domeinkapers.
http of https? Websites waar je privacygevoelige gegevens mee uitwisselt zijn verplicht beveiligd met een SSL-certificaat. Het slotje dat er nu voorstaat betekent hetzelfde als https. Maar dat slotje gaat misschien verdwijnen. Bijna alle websites zijn tegenwoordig beveiligd met een certificaat, al zijn niet alle certificaten even goed. Check dus bij banken altijd zelf het hele webadres en klik nooit zomaar op een link uit een email. Veilig opslaan in je browser is hier een goed idee.
Er zijn weinig sites met http meer. Check altijd even of je wel op de goede plek bent, https is normaal. Soms zijn links niet goed verbeterd.
https:// is de aanduiding voor websites. Er bestaat bijvoorbeeld ook ftp:// voor filetransport; www. is niet verplicht, het staat er dan ook niet altijd.

Veel voorkomend

Taal herkennen. Bij websites in twee of meer talen wordt de taal vaak automatisch herkend. Soms kan je de taalknop terugzien in de url: https://www.naturalis.nl/en. Door even te knutselen aan de URL: https://www.naturalis.nl/nl kan je zelf de taal wijzigen. In Belgie is dat heel vaak het geval met .be/.nl en .be/.fr.
Een redirect of doorverwijzing is een link achter een link. Dat doorverwijzen kan heel goede redenen hebben, maar het kan ook een manier zijn om je stiekem door te leiden naar een andere plek.

<aside> 🙄 Clickbait In sommige gevallen betekent een klik op een link dat je een hele serie stappen in gang zet via redirects. Niet alleen het openen van een nieuwe pagina op een vage site, maar van meerdere pagina’s op allerlei plekken. Meestal worden er dan allerlei cookies in jouw browser geplaatst. De één nog hardnekkiger dan de andere. Dit gebeurt vooral als je op clickbait klikt.

Gebruik om dat tegen te gaan de browser-beveiligingsinstellingen of een browser-plugin zoals uBlock Origin om alle cookies uit te schakelen.

</aside>

Kijk af en toe in de adresbalk of je nog wel bent waar je wilde zijn!

Een webadres kan ook in een iets andere vorm bestaan, met maar een of twee letters verschil. Bijvoorbeeld https://schooltv.me/, bijna hetzelfde als onze schooltv.nl dus, met .me in plaats van .nl. Dat is logisch, want school betekent hetzelfde in het Engels, en tv ook. Daardoor bestaan er veel websites in veel verschillende landen met de naam schooltv. Belgie, Duitsland, Italië... Niemand die dat zou willen verbieden omdat we er al eentje hebben in Nederland.

Kijk maar eens wat er allemaal nog Beschikbaar is voor schooltv en welke al bestaan (onder: Verhuizen) op transip.nl/bestel-domein/check/.
Slimzoeken heeft .nu in gebruik, maar om vervelende grappenmakers en domeinkapers voor te zijn hebben we ook .nl geregistreerd. Slimzoeken.nl verwijst door naar slimzoeken.nu. Een eigen redirect dus.
Domeinkapers maken gebruik van veelvoorkomende typfouten, maar zoekmachines zijn er best streng op om neppers tegen te houden. En soms helpt de spellingcorrectie. Als je zoekt naar scholtv krijg je de goede suggestie:
Maar dit adres bestaat dus wel: http://www.scholtv.nl/. En er zou zomaar iets raars op kunnen staan. Domeinkapers zijn handige jongens, zij registreren ook bekende merken met een (iets) andere extensie. En als er een nieuw prinsesje ergens wordt geboren zijn zij er als de kippen bij om allerlei adressen met die naam vast te leggen. ‘t Is wilde gok eigenlijk, maar vooral echt korte webadressen zijn gewild en kunnen bij doorverkopen geld opleveren.
De laatste tien jaar zijn er enorm veel nieuwe extensies of topleveldomeinen bijgekomen. Geen landen zoals .nl of .be, maar gewone woorden, zoals schoooooltv.[**space**](<http://hooiberg.space>) of aaaaaclown.**fashion**. Een extensie hoeft dus al een tijdje niet meer uit twee of drie letters te bestaan.
Een leuke naam die jij had bedacht voor je website kan dus ook opeens door iemand anders met zo’n extra extensie gebruikt worden. Check alle extensies die je kan kiezen voor bijvoorbeeld deze naam: www.ditisbestesite.?? bij transip.nl/bestel-domein/check/ of een andere provider. Het vastleggen van een domeinnaam kost overigens geld, elk jaar opnieuw. Het ene topleveldomein is duurder dan het andere.

Extra speciaal: hele lange url’s

Ook een zoekopdracht heeft een webadres, handig om te bewaren of door te sturen. Bijvoorbeeld:

Een interessante toevoeging aan de url van een zoekopdracht is het stukje voor Periode (in Google). Je krijgt daarmee een datum te zien bij elk zoekresultaat. Plak dit stukje &as_qdr=y15 achter de url van je Google zoekresultatenpagina. Waarom dit handig kan zijn lees je in ‘Datumtip voor nerds’ op onze pagina ‘Is de informatie actueel?’
Je ziet sowieso heel lange toevoegingen aan een url als je een webadres deelt. Dat is allemaal informatie voor bijvoorbeeld de webbeheerder. Zo kan die bijvoorbeeld zien via welke browser of vanuit welke app of nieuwsbrief je iets hebt gedeeld. En hoe vaak.

In de Google zoekopdracht hierboven staat bijvoorbeeld ook dat we Chrome gebruikten en nog andere info die alleen vooral voor Google zelf interessant is. Maar dat stukje na het &-teken kan je ook gewoon weghalen. Dan krijg je gewoon deze korte url en die werkt ook prima: https://www.google.com/search?q=webadres+uitleg
Uitproberen maar…

<aside> 👁️‍🗨️ DIT WAREN … een heleboel weetjes over webadressen

met als samenvatting:

https en www typen hoeft eigenlijk niet meer.
Maar pas wel op met het laten aanvullen van het webadres door de browser of de zoekmachine. Misschien voorkom je typfouten, maar als je weet waar je heen wil is het is veiliger om het hele webadres zelf in te typen.
Wanneer je op een link klikt, check dan of je nog op de website bent waar je bent gestart was - of dat je ergens anders heen gestuurd bent. Is die nieuwe website wel vertrouwd?
Kijk sowieso regelmatig even naar de url in de adresbalk van de browser.
Het inkorten van een link die je wilt doorsturen is soms handig.

</aside>

Verder leren >

Hoe zit een webadres in elkaar?

Wat is een hyperlink?

Datums - is de informatie actueel?

Vertrouwde bronnen

Home

[Slim Zoeken](<http://slimzoeken.nu/>) ©2024 door [Maarten Sprenger onder licentie](<http://slimzoeken.nu/over>) [CC BY-NC 4.0](<https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/deed.nl>) [8-14] Word een Slim Zoeken supporter Leerkrachtinformatie